Blog

Spadkodawca może w testamencie rozporządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci. Przepisy kodeksu cywilnego przewidują kilka form testamentu. Testament holograficzny (czyli własnoręczny) to jedna z najprostszych form sporządzenia testamentu, który najczęściej występuje w życiu codziennym, warto jednak pamiętać jakie warunki formalne musi on spełniać, aby był testamentem ważnym.

Kodeks cywilny określa następujące warunki testamentu własnoręcznego:

1. spadkodawca musi sporządzić testament w całości pismem ręcznym

2. spadkodawca musi podpisać testament

3. co do zasady testament powinien być opatrzony datą, jednakże brak daty nie pociąga za sobą nieważności testamentu własnoręcznego, jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów (art. 949 § 2 k.c.)

Podczas sporządzania testamentu należy pamiętać o wymaganiach ustawowych, które przesądzają o ważności testamentu, otóż:

• przepisy prawa zabraniają sporządzania testamentów wspólnych, albowiem testament może zawierać tylko rozrządzenie jednego spadkodawcy (art. 942 k.c.), czyli np. małżonkowie nie mogą sporządzić jednego wspólnego testamentu, każdy z nich musi sporządzić oddzielny testament
• spadkobierca musi osobiście sporządzić testament, testamentu nie można sporządzić przez przedstawiciela, nadto sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych (art. 944 k.c.)
• testament aby był ważny nie może być sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu nie sporządziłby testamentu o takiej treści, bądź też pod wpływem groźby. Na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku (art. 945 k.c.)
• zastrzeżenie warunku lub terminu, uczynione przy powołaniu spadkobiercy testamentowego, uważane jest za nieistniejące. Jeżeli jednak z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia spadkobierca nie zostałby powołany, powołanie spadkobiercy jest nieważne. Przepisów tych nie stosuje się, jeżeli ziszczenie się lub nieziszczenie się warunku albo nadejście terminu nastąpiło przed otwarciem spadku (art. 962 k.c.)

Niezachowanie powyższych warunków spowoduje nieważność testamentu. Pamiętać również należy, iż testament po śmierci spadkodawcy musi być złożony do Sądu, aby Sąd wiedział o jego istnieniu i tym samym, aby testament wywołał określone skutki prawne. Tym samym ważnym jest, aby spadkodawca oddał testament osobie zaufanej, bądź poinformował o jego istnieniu określone osoby i pozostawił go w miejscu, w którym może zostać w łatwy sposób odnaleziony.