Czy jest możliwe rozliczenie konkubinatu?
Co to jest konkubinat?
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego i doktryny prawa, określenie „konkubinat” dotyczy trwałego związku kobiety i mężczyzny, którzy razem zamieszkują, a tym samym utrzymują ze sobą więź gospodarczą, psychiczną i fizyczną. Para będąca w konkubinacie, nie zdecydowała się tym samym na zawarcie związku małżeńskiego. Od nich tylko zależy, kiedy ten związek zostanie zakończony.
Czy jest możliwe rozliczenie konkubinatu, gdy konkubenci nie zawarli ze sobą umowy co do wzajemnych rozliczeń i nakładów?
Rozliczenie takie jest możliwe, choć często jest trudniejsze niż rozliczenie majątku byłych małżonków. Najczęściej osoby, żyjące w nieformalnym związku o charakterze konkubinatu, nie zawierają pomiędzy sobą umów co do wzajemnych rozliczeń. Na co dzień, przez lata, żyją oni praktycznie tak samo jak małżeństwo. Problemu większego nie ma, gdy związek dobrze się układa. Kłopot powstaje wówczas, gdy konkubenci się rozstają i powstaje konieczność dokonania stosownych rozliczeń pomiędzy nimi. Polski ustawodawca nie wprowadził przepisów, które dotyczyłby typowo rozliczenia konkubinatu, co ma miejsce choćby w przypadku zakończenia małżeństwa, albowiem wówczas zastosowanie mają przepisy o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami. Przepisów tych nie można jednak w drodze analogii stosować do związku o charakterze konkubinatu. Wybór właściwej podstawy prawnej zawsze zależy od konkretnych okoliczności faktycznych danej sprawy. W przypadku konkubinatu, najczęściej będą miały zastosowanie przepisy o ochronie własności (art. 224 – 231 k.c.), a także przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.